در دنیای استخدام، نکات حقوقی قرارداد کارفرما و کارمند همان چیزی است که شفافیت، اعتماد و امنیت شغلی را برای هر دو طرف تضمین میکند. چه کارفرما باشید و چه کارجو، دانستن نکات حقوقی قرارداد، از الزامات اولیه است. در این مقاله، نگاهی دقیق و ساده به مهمترین بندهای حقوقی قراردادهای کاری میاندازیم و تفاوتهایی که ممکن است در قراردادهای مختلف کار در کیش و شرکتهای فعال در سایت «دکمه» وجود داشته باشد را بررسی میکنیم.
۱. نکات حقوقی قرارداد کارفرما و کارمند: دائم، موقت یا پروژهای؟
در ایران سه نوع قرارداد کاری رایج وجود دارد:
-
قرارداد دائم: بدون تاریخ پایان، با امنیت شغلی بالا
-
قرارداد موقت: برای یک بازه زمانی مشخص
-
قرارداد پروژهای یا ساعتی: بر اساس تحویل پروژه یا ساعت کاری مشخص
بیشتر کارفرماهای دکمه به شفافیت نوع قرارداد اهمیت میدهند و نوع آن را بهوضوح در متن قرارداد درج میکنند. این موضوع به کارجو کمک میکند تا بداند چه آیندهای در انتظارش است و بر چه اساسی برنامهریزی کند.
۲. ساعت کاری و اضافهکار
طبق قانون کار، ساعت کاری در ایران حداکثر ۴۴ ساعت در هفته است. در قرارداد باید مشخص باشد:
-
ساعت کاری دقیق (مثلاً از ۹ صبح تا ۵ عصر)
-
شرایط اضافهکاری و نرخ آن
-
تعطیلات رسمی و مرخصیها
برخی کارفرماها در جزیره کیش به دلیل شرایط خاص جزیره، از مدل کاری شناور استفاده میکنند. مثلاً ممکن است ساعات کاری در فصلهای گردشگری متفاوت باشد. دکمه این اطلاعات را معمولاً شفاف در بخش آگهیها و پروفایل کارفرما قرار میدهد.
۳. نکات حقوقی قرارداد کارفرما و کارمند، حقوق، بیمه و مزایا
یکی از حیاتیترین بخشها در قرارداد، حقوق و مزایای جانبی است. موارد مهمی که باید ذکر شود:
-
میزان حقوق ماهانه (خالص یا ناخالص)
-
نحوه پرداخت (ماهانه، دوبار در ماه و …)
-
بیمه تأمین اجتماعی و تکمیلی
-
مزایایی مانند بن خرید، پاداش، ایاب و ذهاب، ناهار، وام و …
کارفرماهای معتبر در «دکمه» معمولاً سابقه خوبی در ارائه بیمه و مزایا دارند. برخی شرکتها حتی برای ساکنین غیر بومی جزیره امکانات خوابگاه یا هزینه رفتوآمد فراهم میکنند.
۴. دوره آزمایشی
طبق قانون، دوره آزمایشی برای کارگران حداکثر یک ماه و برای کارمندان حداکثر سه ماه است. در این دوره:
-
طرفین میتوانند بدون الزام به پرداخت خسارت، قرارداد را فسخ کنند
-
حقوق این دوره باید کامل پرداخت شود
-
در قرارداد باید مدت و شرایط این دوره مشخص باشد
بسیاری از کارفرمایان جزیره کیش، بهخصوص شرکتهای خصوصی و استارتاپی، از این بند برای شناخت بهتر نیروی انسانی استفاده میکنند.
۵. شرایط فسخ قرارداد، نکات حقوقی قرارداد کارفرما و کارمند
از جمله مهمترین نکاتی که کمتر کسی به آن دقت میکند، بندهای مربوط به فسخ قرارداد است:
-
تحت چه شرایطی کارفرما میتواند همکاری را خاتمه دهد؟
-
آیا کارمند برای ترک شغل نیاز به اطلاعرسانی دارد؟
-
میزان سنوات و حق پایان کار چگونه محاسبه میشود؟
دکمه با ارائه نمونه قراردادها و آموزشهای ساده حقوقی، کمک میکند تا کارجویان پیش از امضا، درک درستی از این مفاد داشته باشند.
۶. مالکیت فکری و محرمانگی اطلاعات
در مشاغل تخصصی، مانند برنامهنویسی، طراحی یا تولید محتوا، مسئله مالکیت آثار و حفظ اسرار شرکت اهمیت زیادی دارد. قرارداد باید روشن کند:
-
چه محتوایی متعلق به شرکت خواهد بود؟
-
کارمند تا چه مدت پس از پایان همکاری موظف به حفظ اطلاعات است؟
-
آیا محدودیتهایی در همکاری با رقبا وجود دارد؟
شرکتهای فعال در دکمه، بهویژه در حوزه فناوری، اغلب این بند را با مشورت حقوقی تنظیم میکنند تا هم از خودشان محافظت کنند و هم حق کارمند ضایع نشود.
۷. تعهدات متقابل، نکات حقوقی قرارداد کارفرما و کارمند
قرارداد باید دوطرفه باشد. یعنی:
-
کارفرما موظف به پرداخت حقوق و فراهمکردن محیط کاری مناسب است
-
کارمند موظف به انجام درست وظایف و رعایت قوانین داخلی شرکت است
قراردادی که تنها حقوق یک طرف را در نظر بگیرد، نه قانونی است و نه اخلاقی. شفافیت در تعهدات باعث میشود همکاری پایدارتر و محترمانهتر باشد.
۸. قانون محل قرارداد
برخی کارفرمایان در کیش با توجه به منطقه آزاد بودن، در قرارداد خود به قوانین خاص این منطقه اشاره میکنند. برای مثال:
-
نرخ مالیات یا بیمه ممکن است متفاوت باشد
-
نحوه دریافت مجوز کار برای افراد غیر بومی متفاوت است
اگر کارجو از شهر یا کشور دیگری به کیش آمده، باید حتماً این نکات را درک و بررسی کند.
نتیجهگیری:
قرارداد کاری، سندی مهم و حیاتی است. چه بهعنوان کارفرما و چه بهعنوان کارجو، درک بندهای حقوقی قرارداد کمک میکند تا مسیر شغلی یا همکاری حرفهای با اطمینان بیشتری طی شود. سایت کاریابی دکمه با تمرکز بر شفافیت، دسترسی به اطلاعات و آموزشهای کاربردی، بستری ایمن برای هر دو طرف فراهم کرده است.
قبل از امضای هر قراردادی، بخوانید، سوال بپرسید و اگر لازم بود، با یک مشاور حقوقی مشورت کنید. همکاری موفق از قرارداد خوب شروع میشود.